නාට්‍ය හා රංග කලාව ලිපි අංක [ 03 ]- නාට්‍ය කලාව උඩු යටිකුරු කළ සියවසේ මිනිසා

බර්ටෝල් බ්‍රෙෂ්ට්

බර්ටෝල් බ්‍රෙෂ්ට්

‍යුරෝපය කියන්නෙ ලෝක සාහිත්‍යයේ ඉතාම වටිනා නිර්මාණ,සිහිවටන හා පුද්ගලයින් දායාද කල මහාදිවීපයකි.ඉනුත්  වේදිකා නාට්‍ය කලාව විශේෂ තැනක් ගනී.කිතු උපතට පෙර කාලයෙ සිට ග්‍රීසිය සහ රෝමයේ ඊස්කිලස් හා සොෆොක්ලීස් වැනි අය වගේම 16 වෙනි සියවසේ විලියම් ශේක්ස්පියර් දක්වාම කලින් කලට විවිධ නිර්මාණ යුරෝපයෙන් බිහි විය.ඉන්පසුවද එම දාමය නොබිදිමින් ජෝර්ජ් බර්නාඩ් ශෝ වැන්නවුන් බිහි වන්නේ ලෝක වේදිකා නාට්‍යය සාහිත්‍යයේ යුරෝපයේ ලකුණු ඉදිරියට ගෙන යමින් ය.

මොවුන් අතරින් 20 වන සියවසට අයත් වන බර්ටෝල් බ්‍රෙෂ්ට් ගේ නම ඉතිහාසයේ ලියවී තිබෙන්නෙ රන් අකුරිනි.මියගොස් බොහෝ කලක් ගෙවුණත් අදටත් ඔහුගේ නිර්මාණ සක්‍රීයව ලෝකයේ විවිධ භාෂාවලට පරිවර්තනය,අනුවාදනය වී වේදිකා ගත වෙමින් තිබීම ඔහුගේ නිර්මාණශීලී විශිෂ්ටත්වයට නිදසුන් සපයනවා.හෙන්රි ජයසේන මහතාගෙ හුණු වටයත්,ජන කරළිය නාට්‍ය කණ්ඩායම රංග ගත කරන 'වට ඔළුවෝ හා උල් ඔළුවෝ' නිදසුන් වේ.

කුඩා කාලය...

උපත :1898 පෙබරවාරි 10

උපන් ස්ථානය :ජර්මනියේ ඔස්බර්ග් හි

නම : යූජින් බර්ටෝල් ෆ්‍රෙඩ්‍රිච් බ්‍රෙෂ්ට්

ආගම : කතෝලික 

සහෝදරයා : වෝල්ටර් 

විස්තර (කුඩා කල) :  

උපතින්ම හදවතේ දුර්වලතාවයකින් පෙළුණි.

තවද මුහුණේ ඇදයක්ද දක්නට ලැබිණි .

වයස අවුරුදු 12 දී හෘදාබාධයක් වැළදුණි.

                         මූලික අධ්‍යාපනය ලබන සමයේ සිටම කුඩා බ්‍රෙෂ්ට් සාහිත්‍ය කෙරෙහි තිබුණේ විශාල ඇල්මක් තමන්ට වයස අවුරුදු 16 වන විටත් කාව්‍ය නිර්මාණ කිහිපයක් සගරා වල පළ වෙනවා.නමුත් ඔහුගේ නිවහල් චින්තනය සිය පාසලෙන් නෙරපීමට ඔන්න මෙන්න අවස්ථාවකර ඔහුව පත් කරනවා.ඒ '' සිය රටවෙනුවෙන් මියදෙනු සැපයි '' යන මාතෘකාවට ලියූ රචනාවට දේශප්‍රේමී ඇහැකින් ලියන්නට නොයා ප්‍රායෝගික හා ජනතාවාදි ඇහැකින් ලියන්නට යාම නිසා ගුරුවරයා කිපීමට ලක් වීමෙනි.

✓                   ක්‍රි.ව. 1917 දී බ්‍රෙෂ්ට් තම ජීවිතයේ අලුත් පිටුවක් පෙරළීමෙන් මියුනික් හි ලුඩ්විග් මැක්ස්මිලියන් විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළු වෙන්නේ වෛද්‍ය සිසුවෙක් වශයෙනි . මෙහිදී. ඔහුට ආතර් කුෂර් නැමැති පිළිගත් නාට්‍ය වේදියාගෙ වැඩමුළුවකට සහභාගී වීමට අවස්ථාව ලැබුණි.කෙසේ වෙතත් මේවා ඒ තරම් බ්‍රෙෂ්ට්ගේ සිතගන්නෙ නෑ . කොටින්ම ඔහු කුෂර්ගේ එක නාට්‍යක් විවේචනය කරමින් තමාට එම විශය පථය ගැන වඩා හොද එකක් ලිවිය හැකි යැයි ප්‍රකාශ කරනවා.මෙහි ප්‍රතිඵලය ලෙස බ්‍රෙෂ්ට්ගේ ප්‍රථම නාට්‍ය 'බාල්' ලියවෙනවා .

Baal" by Bertolt Brecht, 

directed by Brecht and Homolka, 1926 ...

✓                 1918 ඔහුට සිය වැඩ කටයුතු ටික කාලයකට නවත්තන්නට සිදු වෙනවා එයට හේතුව ඔහුට පළමු ලෝක යුද්ධයෙ වෛද්‍ය කටයුතු සදහා සම්බන්ධ වීමට සිදු වූ නිසයි .යුධ බිමට ගියත් ඔහුගේ පෑන නම් නතර වන්නේ නෑ .අවස්ථාව ලද විට ඔහු හෙමිහිට සිය දෙවන පිටපත වන 'රාත්‍රියේ බෙර නද' (Drums in the night) රචනා කරනවා.

Bertolt Brecht, 1922 |Drums in the Night | Epic theatre

එහි අන්තර්ගතය වෙන්නෙ සොල්දාදුවෙක් යුද්ධය නිම වී ගෙදර පැමිණෙන විට ඔහුගේ පෙම්වතිය යුද්ධයෙන් වාසි ලබන්නෙකු සමග විවාහ වී සිටිනු දකින කතා තේමාවක් මෙය බ්‍රෙෂ්ට්ගේ රග දක්වන ලද පළමු නාට්‍ය පිටපත වන අතර 1922 වසරේදි රග දැක්වීමෙන් පසුව ඔහු ජර්මානු නාට්‍ය කරුවෙකුට පිරිනැමෙන ඉහළම සම්මානයෙන් පිදුම් ලබනවා .1923 මොහු විවාහ වෙනවා.

                       
-මතු සම්බන්දයි-

සම්පාදනය : මෙලනි කොළඹගේ